Een envelop uit 1845

Je kunt van alles verzamelen en in alles geïnteresseerd zijn. Zo zijn er verzamelaars van enveloppen. En dan is deze er een in de categorie meer dan interessant.

Behalve de adressering en de korte mededeling op de envelop is er niet zo heel veel bekend.

Er is een partij glaswerk onderweg met het Steenwijkse beurtveer naar de Ommerschans. De afzender is een geneesheer. 

De rest is puzzelen maar of daarmee het verhaal compleet wordt valt te betwijfelen. Het kan zijn dat de zending glaswerk onderweg is van Willemsoord naar de Ommerschans. Zowel in Willemsoord als in Ommerschans was de Maatschappij van Weldadigheid gevestigd. De zending glaswerk kan duiden op medische voorwerpen die steriel gemaakt moesten worden in de centrale apotheek van de Maatschappij.

Dat de zending met het Steenwijker beurtveer werd opgezonden geeft aan dat er in deze tijd nauwelijks sprake is geweest van een behoorlijk wegennet. Vervoer met een beurtveer was een efficiënte manier van vervoer. Steenwijk kende in die tijd een uitgebreid netwerk van beurtveren op omliggende grote plaatsen. In dit geval was het nodig om eerst naar Meppel te varen en dan naar de Ommerschans. Zo liepen de vaarroutes op dat moment. Het kan zijn dat de schepen elkaar onderweg passeerden en op een tussenstop al goederen van elkaar overnamen. Bij het uitvaren van de Beukersgracht lag en ligt een sluis. Een schutsluis zorgt voor oponthoud, om een schip te schutten is tijd nodig.  Het zou mogelijk zijn dat de veerdienst van Meppel naar de Ommerschans hier een tussenstop maakt en wacht op het veer uit Steenwijk. Op dat moment kan de mand met glaswerk zijn overgeladen.

Het is curieus dat de envelop juist nu opduikt. Dit jaat is het 200 jaar geleden dat de Maatschappij van Weldadigheid werd opgericht. Dat 200 jarig bestaan van 1818 - 2018 wordt aangegrepen om de gebouwen die er op de grens van Drenthe en Overijssel en in België nog bewaard zijn gebleven op de Werelderfgoedlijst van UNESCO te plaatsen. 

In de directe omgeving van Willemsoord zijn meer stille getuigen te vinden van de Maatschappij: bij het binnenrijden van het gebied waar de Maatschappij ooit gevestigd was staan zuilen langs de kant van de weg. De naam van een enkele hoeve herinnert nog aan de tijden van weleer: Hoeve Amsterdam. 

In de raadsnotulen van de gemeente Steenwijkerwold komt de Maatschappij een enkele keer voor. Bijvoorbeeld als de Maatschappij een gedeelte van een weg wil verkopen aan de gemeente. Het beheer en onderhoud van een weg behoort nu eenmaal niet tot de kerntaak van een instelling die zich richt op het welzijn van de bevolking. De burgerlijke overheid is daar veel beter toe in staat. En zo neemt de gemeente Steenwijkerwold inderdaad het bedoelde stuk van de Wilhelminlaan over.

En er resteert in buurtschap De Pol nog een hek en grafzuil van de Joodse begraafplaats, in een uithoek van het gebied werden de Joodse kolonisten begraven. Een tekstbord bij het hek legt het hoe en waarom van de bescheiden begraafplaats uit. 

Da zijn zo de dingen die u heden ten dage nog in het landschap tegen kunt komen. En dan is er ineens zo'n intrigerende envelop. De herkomst en de bestemming blijven een beetje in nevelen gehuld. Soms geeft de geschiedenis niet al zijn geheimen prijs of er zou uitputtend onderzoek gedaan moeten worden en wie weet brengt het iemand op het spoor omdat speurwerk te gaan doen. Wie weet komen er nog meer interessante dingen naar voren. 

bijdrage geplaatst: 9 april 2018

envelop: particuliere verzameling