image/svg+xml

Handel op de markt

Verhaal

Handel op de markt

Plaatje bij verhaal: img_1289.jpg

Op de markt is uw gulden een daalder waard.

Dit was decennialang de wervende slogan van de markt. Markten bestaan al eeuwenlang in een grote of kleinere bezetting. Het aanbod variëert van een vaste warenmarkt tot de vaste bloemenmarkt. De veemarkt is zo goed als verdwenen zeker in de publieke ruimte, het handjeklap van verkoper en koper evenals het bijbehorende vakjargon is nauwelijks meer te horen.

In het handschrift uit augustus 1836 wordt de vraag aan het gemeentebestuur van Steenwijk voorgelegd om een markt te organiseren. In dit geval gaat het om een veemarkt: beesten, paarden en schapen. De initiatiefnemers hebben ook een datum in gedachten: Sacramentsdag in juni of de eerste maandag na Sint Jacobi. 

Over de datum, het feit dat het op deze manier in de raadsnotulen wordt opgeschreven geeft aan dat het voor iedereen duidelijk was wanneer de naamdag van Sint Jacobus of Sint Jacob werd gevierd (augustus). Nu moeten we eerst via een register zien te achterhalen in welke periode van het jaar dat zal zijn geweest. Die kennis had men in ieder geval toen nog zo goed als paraat. Voor de zekerheid wordt de datum van 22 augustus wel genoemd.

Hier gaat het om particulier initiatief en het gaat om een Jaarmarkt. Er moet wat te beleven zijn, het karakter van een Jaarmarkt overstijgt al snel het lokale belang. Er wordt gemikt op een ruim aanbod van beesten waar kopers op af zullen komen. In hun kielzog komen dan weer allerlei andere belanghebbenden mee: marskramers, ambachtslieden etc.

Het indienen van een dergelijk initiatief zorgt hoe dan ook voor leven in de brouwerij als de gemeente zich achter het voorstel schaart. Maar ook voor een gemeente valt er wat te halen: marktgeld en dus inkomsten. In dat opzicht zou een gemeente het initiatief moeten omarmen. Of er ook echt een veemarkt is gehouden in 1837 is op dit moment nog niet bekend, dat zal het vervolg van de raadsnotulen uit moeten wijzen. Het lijkt er inderdaad op dat er een Jaarmarkt is gekomen. Er zijn reglementen opgesteld voor het gebruik van karren, kramen en tenten, dat wijst op het houden van een markt. Daarnaast wordt er ook een reglement opgesteld waarin de tarieven worden genoemd voor de karren, kramen en tenten.

Wat wel bekend is dat bij een positief besluit van het College van Burgemeester en Wethouders en aansluitend de gemeenteraad er een verzoek naar Gedeputeerde Staten gaat. Gedeputeerde Staten schrijft vervolgens alle omliggende gemeenten aan en stelt de gemeentebesturen daarin op de hoogte van het voornemen van (in dit geval) Steenwijk om een Jaarmarkt te houden. De omliggende gemeenten hebben de mogelijkheid om te reageren. Het zou niet voor het eerst zijn dat de voorgenomen datum door deze inspraakronde iest wordt verschoven. Steenwijk zal niet de enige stad zijn waar een veemarkt wordt gehouden, in de directe nabijheid liggen Meppel en Wolvega. Maar ook in Blokzijl, Giethoorn, Oldemarkt en Vollenhove zullen lokale belangen een rol spelen die afgewogen zullen worden alvorens in te stemmen met het voornemen van Steenwijk.

Dat schriftelijke rondje kan zich nog een keer herhalen voordat Gedeputeerde Staten een besluit nemen. Wat hier ook meespeelt is dat Steenwijk vrijwel aan de provincies Drenthe en Friesland grenst, ook  die aangrenzende gemeenten Havelte, Vledder en Weststellingwerd zullen iets van het voornemen vinden en kunnen daarop reageren.

Je zou zeggen een zorgvuldig afgewogen proces, GS gaat niet over een nacht ijs.

Wat de initiatiefnemers in 1836 willen en wat ook 180 jaar later nog steeds aan de orde van de dag is: een markt brengt leven in de brouwerij. Een makrt heeft een centrumfunctie (Eesveen, Kallenkote, Onna en Zuidveen) een jaarmarkt is van regionaal belang (Bolkzijl, Giethoorn, Oldemarkt, Vollenhove maar wellicht ook Meppel en Wolvega en alles wat er in die straal rondom Steenwijk ligt).  Uit de wijdere omtrek zullen boeren, burgers en buitenlui komen om zaken te doen.  

Ook nu hecht een plaats aan een vaste weekmarkt, de ambulante handel kan de functie van de vaste winkeliers versterken. Er is markt dus gaan we naar het centrum en als we er dan toch zijn......  en vul maar in.

De Jaarmarkt bestaat nog steeds of heeft een metamorfose ondergaan. In Vollenhove de dag voor Pinksteren, in Steenwijk de Vestingdagen en ook hier geldt: trekken van bezoekers en in het hoogseizoen toeristen.

De beestenmarkt waar de initiatiefnemers in 1836 voor pleiten mag dan uit het straatbeeld zijn verdwenen de markt bestaat nog steeds in straatnaam maar ook als vast gegeven. Om een paar straatnamen te noemen: Aalmarkt, Beestenmarkt, Botermarkt, Paardenmarkt, Varkensmarkt.

bijdrage geplaatste: 15 december 2017

afbeelding: Raadsnotulen 31 augustus 1836 gemeente Steenwijk, inventarisnummer 15.3

 

Trefwoorden:De Markt
Periode:1836
Locatie:Steenwijk

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.