image/svg+xml

Multitasken anno 1880

Verhaal

Multitasken anno 1880

Plaatje bij verhaal: dsc01078.jpg

Multitasken is bijna een alledaags woord even afgezien van het feit dat het een Anglicisme is. Iedereen kent de bedoeling ervan. Meer dingen tegelijk doen. Maar is het wel een nieuw fenomeen. In 1880 was het al aan de orde.

Meer dingen tegelijk doen, alle ballen in de lucht houden, van hot naar her rennen. Het draait om hetzelfde: het druk hebben met van alles en nog wat. 

In 1880 werd tijdens de raadsvergadering van 28 december, op de valreep van oud en nieuw, door de burgemeester een opmerkelijk onderwerp ingebracht: klachten over het functioneren van de nachtwacht van Kuinre.

Het is niet ongebruikelijk dat zo iemand dan ontslagen wordt. Heel anders wordt het hier opgepakt. De gemeente steekt de hand in eigen boezem. De opmerking van de nachtwacht is even kort als doeltreffend: van de jaarwedde die bij de functie van nachtwacht hoort kan hij niet leven. Hij moet er dus wel wat anders bij doen om in leven te kunnen blijven. Dat hij dan 's nachts wel eens een ronde overslaat omdat hij ligt of zit te slapen is een gevolg van overmand worden door de slaap die hij broodnodig heeft om de volgende dag weer aan het werk te gaan. Een redelijk en begrijpelijk argument. De gemeente Kuinre hecht aan een goede uitoefening van de taak van de nachtwacht en sprokkelt daarom een aantal baantjes bij elkaar waardoor er een ,,redelijk" jaarinkomen ontstaat en de nachtwacht niet langer gedwongen is om elders nog aan de slag te gaan. 

Maar een duizendpoot is er eigenlijk niets bij bij wat Harmannus Postema vervolgens allemaal op zijn bordje krijgt:

Nachtwacht: 154 gulden, Schoonhouden gemeentehuis: 40 gulden; Gemeentebode: 35 gulden;  Lantaarnopsteker: 25 gulden; Klokluider: 13,50 gulden en publicaties aflezen en aanplakken: 7.50 gulden en tot slot: Omroeper: 5 gulden. Totaal een jaarinkomen van  280 gulden. Dat ligt op het niveau van een eenvoudige arbeider.  Het is geen nettobedrag want van hij moet per week een bedrag van 95 cent betalen aan de weduwe van David Groen tot een bedrag van 50 gulden per jaar. De weduwe zal voor dit bedrag de niet geschreven afkondigingen verzorgen. Dat kan twee dingen betekenen: of de weduwe kon niet lezen en moest dus van horen zeggen hebben wat zij op de verschillende plaatsen in Kuinre ten gehore moest brengen, of zijn kon opdracht krijgen om in sneltreinvaart het laatste nieuws ten gehore te brengen. De aankomst van een vissersboot, een noodslachting etc. en dan was er weinig of geen tijd om een bericht uit te schrijven.

Maar wat te denken van Harmannus Postema die zal zijn handen vol gehad  hebben aan zijn zeven baantjes. Nu is de baan van lantaarnopsteker doorgaans beperkt tot de periode oktober - februari en daarna werden de straatlantaarns weggehaald om nagekeken te worden en lagen ze ergens opgeslagen. Gemakshalve mag er van worden uitgegaan dat de gemeente voorziet in de benodigde brandstof, het zou een beetje zuur zijn als dat weer van het jaarloon van de lantaarnopsteker af zou gaan. Dan begint het een beetje op het blijmaken van iemand met een dode mus te lijken.  

En het schoonmaken van het gemeentehuis, dat levert 40 gulden per jaar op. De gemeente Kuinre is echter wel zo berekenend dat er 20 gulden wordt doorgeschoven naar de gemeente Blankenham die ook gebruik maakt van het gemeentehuis in Kuinre. Er staat niet bij he vaak hij dat per week schoon moest houden, maar met een paar uur per week kun je de hele gemeente secretarie schoon vegen.  Ten zij de waag ook bij de schoonmaakwerkzaamheden hoort, dan moet alles stofvrij zijn voordat de volgende keer de waag weer gebruikt wordt om bijvoorbeeld de boter te veilen. 

Het aflezen en opplakken van gemeentelijke berichten zal geen dagelijks weerkerende bezigheid zijn. Tussen de bedrijven door zal Postema waarschijnlijk nog wel tijd hebben gehad voor een baantje hier of daar. Wat de gemeente wilde bereiken met dit aanbod van baantjes is dat de ruk er af zou zijn om te ,,moeten". Nu is er sprake van vrije wil om het jaarinkomen nog wat op te vijzelen. In 2019 zou zeker sprake zijn van goed werkgeverschap. 

Hoe dan ook Harmannus Postema kende het woord multitasken niet maar in de 19e eeuw was hij zeker handig genoeg om al zijn baantjes naar behoren uit te voeren.

 

Bijdrage geplaatst: 30 augustus 2019

afbeelding: auteur

Trefwoorden:Nachtwacht, Lantaarnopsteker, Klokluider, Omroeper
Personen:Harmannus Postema
Periode:1880
Locatie:Kuinre

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.