Ontzet van Steenwijk

Voor de derde keer op rij vieren het Ontzet van Steenwijk. Een nieuwe traditie of alleen voor de liefhebber?

Op zaterdag 23 februari 2019 werd voor de derde keer op rij stilgestaan bij het Ontzet van Steenwijk. In 1581 werd Steenwijk losgemaakt van de Spaanse overheerser en werd de belegering door de vijandelijke troepen doorbroken.

Steenwijk was weer een vrije stad.

Steenwijk schaart zich met deze herdenking in een rij van andere steden die jaarlijks stilstaan bij het Ontzet: Alkmaar, Groningen en Leiden.

De feestelijkheden in Groningen (28 augustus) en Leiden (3 oktober) maken dat er ook echt stilgestaan wordt bij dat historische feit.

Wie in de archieven kijkt ziet dat er in het verleden wel eens aandacht besteed is aan het Ontzet van Steenwijk, zeker bij in een ,,jubileumjaar" 300 ,350 of 400 jaar Ontzet. En wie naar de opgaande lijn van de bijeenkomsten in de Kleine kerk van Steenwijk kijkt mag verwachten dat het een begin is van een langere traditie die door de jaren heen terug zal keren.  Dat het een groter evenement zal zijn in 2031 ligt dan voor de hand als het 450 jaar geleden is dat het Ontzet een feit was. 

Een aardig feitje bij deze bijeenkomst was het projecteren van de schansen aan de hand van een kaart uit 1584 gemaakt door Van den Kornput op een hedendaagse kaart van Steenwijk. De meeste schansen liggen dan in het stedelijk gebied van Steenwijk, daar valt nauwelijks aan te ontkomen.  Zo was er een schans in de directe omgeving van wat nu de Prins Bernhardstraat hoek Emmastraat is. De molenstomp op deze plaats is een element die het kampement ,,markeert". 

De vraag is gesteld of alle schansen weer ,,zichtbaar" gemaakt kunnen worden n u de locaties vrij gedetailleerd bekend zijn geworden. Een eenvoudige aanduiding met een tekst en een uniforme aanduiding van een schans kan voldoende zijn. Een wandelroute langs de schansen kan een logisch vervolg zijn. Het markeren van de schansen met veldkeien gaat nog een stap verder.

Het aardige is dat de schansen die nu weer in het stedelijk gebied zijn terug te vinden iets extra's toevoegen aan het Steenwijks Ontzet, wat in 1581 buitenstedelijk gebied was ligt nu bij wijze van spreken ,,om de hoek" het voorbeeld van de Prins Bernhardstraat laat dat zien. 

De stadspoorten die Steenwijk destijds heeft gehad zijn herkenbaar gemaakt door er een naam aan te geven: Gasthuispoort, Onnapoort, Oosterpoort etc. Er kan een wandeling over de stadswal worden gemaakt daar ligt letterlijk en figuurlijk de geschiedenis van 1581 aan de voeten. De Hoge Wal die neerziet op de schansen beneden in het al dan niet zompige terrein. 

Dit jaar was er de dag voorafgaande aan de bijeenkomst in de Kleine kerk een maaltijd om het Ontzet ook te proeven, de kost van destijds zal tamelijk sober zijn geweest. In een belegerde stad is alles wat eetbaar is op een gegeven moment op maar als er dan feest gevierd kan worden dan ook op culinair gebied.  

Het smaakt naar meer.

Bijdrage geplaatst: 26 februari 2019

afbeelding: auteur, de fakkeloptocht op de Noordersingel