Poldergemaal in Polder Gelderingen

Anders dan te doen gebruikelijk is het poldergemaal van de Polder Gelderingen niet gebouwd in opdracht van een waterschap of hoogheemraadschap maar door de NV Ontginingsmaatschappij Land van Vollenhove. 

Het is een volgende fase om het land in cultuur te brengen vanaf het kanaal Steenwijk - Beukers en steeds verder een stuk naar het westen. Een goede afwatering is daarvoor noodzakelijk. In 1933 komt er een aanvraag voor de bouw een elektrisch gemaal op het perceel Sectie M nummer 1375 en 1412 in de gemeente Steenwijkerwold. Thans kennen we dit als A.F. Stroinkweg 10. Het opvoerwerktuig in het gemaal om het water op te pompen en weer uit te slaan is een centrifugaalpomp. Dat het een elektrisch aangedreven gemaal is, is bijzonder omdat het wil zeggen dat er een voorziening getroffen moest worden in een vrijwel kaal landschapw aar verder nog geen enkele andere stroomafnemer aanwezig was. Wat de reden voor de keuze van elektriciteit is geweest valt uit de sumiere gegevens niet op de maken, een toepassing die in de periode van de jaren 30 veel vaker werd gebruikt is een dieselgemaal. De Ontginningsmaatschappij was met het stichten van een elektrisch gemaal de tijd ver vooruit. Elektrisch aangedreven gemalen waren in die periode net zo spaarzaam als de dieselgemalen dat nu zijn. In heel Nederland zijn nog slechts 21 dieselgemalen. 

De Schoutensloot voert het water uit de polder naar het gemaal dat uitwatert op het kanaal Steenwijk - Ossenzijl. De polder ligt ruim 1 meter onder NAP (het NAP bestaat op 18 februari 2018 200 jaar). Voor het gemaal ligt een slibkolk.

De polder Gelderingen wordt omsloten door het Steenwijker Diep, de Polder Wetering oost en het kanaal Steenwijk - Ossenzijl. Polder Wetering oost heeft een eigen bemaling, het poldergemaal staat in Wetering op het punt van de ir. Luteijnweg en Wetering oost. Dwars dor de polder Gelderingen loopt de Hesselingendijk. In de naam van de Hesselingendijk is nog terug te zien dat het hier om een dijk gaat, nu valt dat nauwelijks meer op. De weg ligt nauwelijks hoger dan het land er naast. De polder kent twee vakken: 790 hectare en nog een vak van190 hectare.

Bijzonder aan het gemaal is dat het een naam heeft gekregen: prof dr. J.R. Slotemaker de Bruïne (1869 - 1941). Slotemaker de Bruïne was een veelzijdig man: theoloog, maar ook lid van de Tweede Kamer en Eerste Kamer der Staten Generaal en is enkele keren minister geweest van verschillende departementen. 

Het gemaal heeft in de loop van het inmiddels 85 jarig bestaan meerdere eigenaars gehad: Waterschap Vollenhove (Vollenhove),  Waterschap Reest en Wieden (Meppel) en nu is dat Waterschap Drents Overijsselse Delta (Zwolle).

Bijdrage geplaatst: 14 februari 2018

Afbeeldingen: auteur 

Bron:  Archief gemeente Steenwijkerland: 85 1933 23